Bầu là loại dây leo, có tua cuốn, phân nhánh. Thân được phủ nhiều lông mềm, có lá hình tim rộng, không xẻ thùy hay xẻ thùy hơi nông, hoa đơn tính.
Thời vụ trồng bầu, có thể trồng quanh năm tuy nhiên vụ mùa nắng, cây ít bệnh và cho năng suất cao hơn mùa mưa.
Lượng hạt giống cần cho 1ha là từ 300 – 400gram. Lên luống rộng 0,7m, tim luống này cách tim luống kia 1m, luống cao 0,25 - 0,3m. Trồng 1 hàng, cây cách cây 0,8m.
Lượng hạt giống cần cho 1ha là từ 300 – 400gram. Lên luống rộng 0,7m, tim luống này cách tim luống kia 1m, luống cao 0,25 - 0,3m. Trồng 1 hàng, cây cách cây 0,8m.
Lượng phân bón cho 1ha: Phân chuồng 20 tấn (hoặc sử dụng 3 - 5 tấn phân hữu cơ chế biến); supe lân 70 – 100kg (đất chua bón lân Văn Điển); NPK 300kg (sử dụng 150kg NPK (20-20-15) + 150kg NPK (20-0-20); urê 120kg (có thể 70 kg urê + 120kg phân SA); kali (KCl) 50kg và bánh dầu 100kg.
Bón lót 2/3 phân chuồng (hoặc phân hữu cơ chế biến) và toàn bộ phân lân.
Bón thúc: Có thể chia đều lượng phân còn lại cho 7 - 10 lần bón thúc tùy theo mùa vụ và loại đất. Giữa các lần bón thúc và trong quá trình thu hoạch có thể bổ sung thêm các loại phân bón qua lá.
Trong quá trình cây lớn thì khâu chăm sóc bầu khá quan trọng. Sau khi trồng cây 7 – 10 ngày, kiểm tra cây chết và trồng dặm lại (nếu có). Tưới nước đầy đủ. Để hạn chế sự bốc thoát hơi nước và cỏ dại, nên sử dụng màng phủ nông nghiệp. Tưới nước mỗi ngày 1 lần.
Khi cây bắt đầu xuất hiện tua cuốn thì làm giàn cho dây bầu leo. Cũng có thể làm giàn trước khi cây có tua. Làm giàn hình chữ X với chiều cao 1,6 – 1,8m. Khi dây leo lên giàn, cần sửa dây phân bố đều, tỉa bỏ nhánh nhỏ, sâu bệnh giúp giàn thông thoáng, giảm sâu bệnh hại.
Các loại sâu bệnh thường gặp trên cây bầu gồm: Sâu đất, tuyến trùng (xử lý đất trước khi trồng bằng Diaphos 10 H, Basudin 10 H, lên hốc gieo hoặc sau khi cấy rải quanh gốc); sâu xanh (sử dụng một trong các loại thuốc sau: Sherpa, Cyperan, Sumicidin, Delphin, Biocin… phun khi sâu còn nhỏ); nhóm chích hút: Bọ trĩ, rầy (sử dụng Actara hoặc Confidor phòng trừ); sâu vẽ bùa (có thể trừ bằng một trong các loại như Neem, Triggard, SK 99…); bệnh sương mai (nên phun sớm khi bệnh vừa xuất hiện, sử dụng Mancozeb hoặc Carbadazim).
Lưu ý: Tất cả các loại thuốc trên nên sử dụng theo nguyên tắc “4 đúng”.
Khoảng 45 – 50 ngày sau khi gieo là có thể thu hoạch. Kích thước, độ chín quả phụ thuộc vào thị trường.
Theo TS Nguyễn Đăng Nghĩa
(Trung tâm Nghiên cứu Đất-Phân bón & Môi trường phía Nam).
